Suluğ Uygur Devleti'nin hüküm sürdüğü sahaya milattan sonra VII. yüzyıla kadar "Suluk/Suluğ", denmiştir. Bu saha, İslamiyet'ten sonra "yeşim taşı" anlamına gelen "Kaş" sözcüğünden adını alarak "yeşim taşı mekânı" anlamında "Kaşiger- Kaşgar" olarak anılmaya başlamıştır. Daha sonraki dönemlerde, "Azizane Kâşgar" olarak da anılmıştır.
Kâşgar Doğu Türkistan'ın güneybatısında yer almaktadır. İlin toplam alanı 162.000 kilometrekaredir, doğudan batıya 750 km. ve kuzeyden güneye 535 km. genişliğindedir. 2020 tarihi itibariyle yerleşik nüfusu 4.496.377'dir. Kâşgar ili, bir şehir merkezi ve on bir ilçeden oluşur. Bunlar Kâşgar şehri ve Kona (Köhne; Tokuzak da denir), Yenişehir, Yengisar (Yenihisar), Poskam, Yarkent, Karğalık, Mekit, Yopurğa, Peyzivat (Feyziabad), Maralbeşi (Meralbaşı), Taşkurgan Tacik Özerk ilçeleridir.
Kâşgar'ın İslamiyet öncesine ait eğitim kurumları hakkında arkeolojik kazılarda elde edilen bulgulara göre şehrin geçmişi yaklaşık 4000 yıl öncesine kadar uzanır. Milattan önceki İpek yolunun en önemli merkezi olarak kaydedilmektedir.
Karahanlı Hükümdarı Satuk Buğra Han'ın İslam dinini kabul etmesinden sonra zaman içinde Karahanlılar'ın Kâşgar'da kurduğu medreseler, Türk eğitim tarihinde bir dönüm olmuştur. Kâşgarlı Mahmud gibi birçok büyük bilginin eğitim gördüğü Saciye ve Hamidiye medreseleri, Satuk Buğra Han tarafından yaptırıldı. Kutadgu Bilig'de verilen bilgilere göre burada tefsir, hadis, fıkıh ve kelam gibi dinî ilimlerin yanında nücum, hendese, darp, taksim, taz'if ve tasnif, cem, tefrik, mesaha, cebir, oklid, heyet, tıp, dil, belagat, şiir, inşa, hat, hikmet dersleri de okutuluyordu.
İranlı mütefekkir ve şair Sa'dî-yi Şîrâzî (ö.1292), Gülistan adlı eserinde Kâşgar'a geldiğini, burada birçok ilim merkezini ziyaret ettiğini ve ilim tahsil eden gençlerden etkilendiğini belirtir. 1271 yılında Kâşgar'a gelen Marco Polo da burada çok sayıda ilim merkezini gördüğünü yazar. Kâşgarlı Mahmud ve Yûsuf Has Hâcib gibi daha nice Türk büyüklerinin türbeleri burada bulunmaktadır.
1900'lü yılların başlarında Kâşgar şehrinde 108 cami mevcut olup bunların en büyüğü Îdgâh Camii idi. Kâşgar'da ayrıca on yedi civarında medresenin varlığı bilinmekte olup bunlar Hanlık Medresesi, Kazanca Medresesi, Ahund Hacı Medresesi, Vanglık (Beylik) Medresesi, Bahâeddîn-i Muhterem Medresesi, Kencaza Hacı Medresesi, Dorga Bey Medresesi, Laypeştak (çamur merdiven) Medresesi, Orda Aldı (ordu önü) Medresesi, Erahan Törem Medresesi, Tokam Medresesi, Saç Medresesi, Saki Medresesi, Kesken Ya (Kesik Kaya) Medresesi, Taci Hekim Beg Medresesi, Çasa Medresesi, Şahpolat Beg Medresesi'dir.
Bu medreselerin her birinde 200'den az olmamak üzere birçok talebe eğitim alırdı. Medrese talebeleri Kâşgar merkezi ile çevre köylerden, diğer ilçelerden hatta Hotan, Turfan gibi uzak illerden gelenlerden oluşmaktaydı. Özellikle Hanlık Medresesi, Kazanca Medresesi çok nitelikli eğitim programlarının uygulandığı medreseler olup müderrislerin bilgi ve kabiliyet seviyelerinin yüksek, talebelerin seçkin olması, eğitimin kış-yaz kesintisiz sürdürülmesi gibi hususiyetleri ile diğer medreselerden çok farklı konumları vardı. Hanlık Medresesi'nin talebeleri 300'den az olmazdı. Medreselerde dönem sonu sınav sistemi, Kâşgar'da 1910 yılından itibaren dönemin ünlü müderrisi Kasım Hacı Halife ve onun yetiştirdiği talebeleri tarafından başlatılmıştır. Onun daha sonra Nazarbağ mahallesinde açtığı okullar halk tarafından "Kasım Hacı mektepleri" diye adlandırılmıştır.
Kâşgar'daki ilk fennî mekteplerden biri de 1913 yılında Yûsuf Ahund adlı bir zatın konağında tek sınıflı olarak açılmıştır. Müfredat ise Uygur dili, hesap/matematik, din ve ahlak derslerinden oluşmuştur. 6 Nisan 1914 tarihinde Kâşgar'a bağlı Ekisak kasabasında Bavudun Musabay ve kardeşleri tarafından bir dârülmuallimîn mektebi kurulmuş, Osmanlı Devleti'nin Dahiliye Nazırı Talat Paşa tarafından Türkiye'den gönderilen öğretmen Ahmet Kemal İlkul, okul müdürü olarak görev yapmıştır. Bu okul, Doğu Türkistan'daki Ceditçilik harekatının da ocağı olmuştur.
1920 yılında bu mektepte eğitim alan bir öğrencinin defterinde kaydedilmiş olan ders çizelgesi dönemin eğitim hizmetleri hakkında önemli bilgiler vermektedir. Bu deftere göre Ekisak Mektebi'nde günde dört saat olmak üzere cumartesi başlayan dersler perşembe günü sona ermekte, cuma tatil olmaktadır. Hafta boyunca ikişer saat şifahiye, imla, hesap (matematik), sarf-ı Arabî, tarih, coğrafya, tecvit, Rus dili, birer saat resim ve marş dersleri, perşembe günü de dört saat din dersi okutulmaktadır.
1921 yılında Abdurehim Bayvetçe (Beyzade) adında bir şahıs Kâşgar'ın Tokkuztaş (dokuztaş) mahallesinde altı sınıflı bir okul açmış ve bu okulda din dersi dışında dil-edebiyat, matematik, coğrafya dersleri öğretilmiştir. 1930 yılında Abdullah Ahun Bayvetçe adlı kişi ticaret için Türkiye'ye gelmiş, burada Ahmet Ferit Abbas adında biri ile dost olmuş, ikisi birlikte Kâşgar'a gelip Yarbağ mahallesinde tek sınıflı bir okul açmıştır. Ahmet Ferit Abbas öğretmen olarak matematik, coğrafya ve inşa dersleri vermiştir.
1933 yılının ortalarında Abdülkerim Han Mahdum, İbrahim Ahun Bayvetçe, Ahmet Pahta, Abdulla Kasap, Savut Hacım Sarraf gibi Kâşgar'ın köklü ailelerinden gelen bazı kişiler eğitim seferberliği başlatmak için bir heyet oluşturdular. Haziran 1933 tarihinde Kâşgar Norbaşı mahallesinde yirmi sınıflık bir mektep yapıldı. İlk etapta 600 öğrenci kabul edilerek yaşları ve bilgi seviyelerine göre sınıflara bölündüler. 12 Kasım 1933 tarihinde Kâşgar'da kurulan Doğu Türkistan Cumhuriyeti'nde Millî Eğitim Bakanlığı'na bu eğitim seferberlik heyetinin önderi Abdülkerim Han Mahdum getirildi. 1934 yılında General Mahmut Muhiti'nin teşebbüsü ile askerî karargâhın yer aldığı Gülbağ adlı bahçe içinde bir mektep açıldı. Bu mektebe şehrin önde gelen aileleri ve askerî yetkililerin çocuklarından 600 öğrenci kabul edildi. Öğrencilerin arasında yetmiş kadar asker de vardı. Okul müdürü Abdurehim Hacı aynı anda beden eğitimi dersi de veriyordu. Aynı yıl Kâşgar Vanlık (Beylik) Medresesi'nin yerinde Kâşgar Dârülmuallimîn Mektebi kuruldu. Ekim ayında Yarbağ mahallesinde iki aylık hızlandırılmış öğretmen yetiştirme kursu açıldı. Kâşgar Dârülmuallimîn Mektebi'nin kurulması Kâşgar'da eğitimin gelişmesinde çok önemli bir rol oynamıştır. Burada 1935'ten 1949 yılına kadar 3457 öğretmen yetiştirilmiştir.
1949 yılı sonunda Doğu Türkistan'ın Çin Komünist Partisi (ÇKP) tarafından işgalinden sonra Kâşgar'daki medreseler tamamen kapatıldı. Daha sonraki süreçlerde Çin'de yaşanan "kültür devrimi!" sırasında camiler kapatılmış, okullar ise tamamen siyasî propaganda ve faaliyet alanına dönüştürülmüştür.
1962 yılında "Kâşgar Öğretmen Okulu" kuruldu. 1978'de okul bir lisans kurumuna dönüştürüldü ve adı Kâşgar Öğretmen Koleji olarak değiştirildi. Nisan 2015'te Kâşgar Üniversitesi olarak yeniden adlandırıldı. Kâşgar Sağlık Okulu Eylül 1957'de kuruldu. 1994 yılında Özerk Bölge Halk Hükümeti tarafından özerk bölge düzeyinde anahtar teknik okul olarak adlandırıldı. Kâşgar Meslekî ve Teknik Koleji, Kâşgar'a bağlı Konaşehir (Tokuzak) ilçesinde yer almaktadır. Kolej, onlarca yıllık geçmişi olan Kâşgar Sağlık Okulu, Kâşgar Orta Meslek Okulu, Kâşgar Normal Okulu, Kâşgar Sanat Okulu, Kâşgar Finans ve Ticaret Okulu ve Kâşgar Su Koruma ve Hidroelektrik Okulu gibi altı meslek okulunun bir araya getirilmesiyle 2018 tarihinde kurulmuştur.
Kâşgar Cevlan Meslekî Beceriler Eğitim Okulu, 2 Temmuz 2015 tarihinde tescil edilmiş özel bir meslek okuludur. Kâşgar Mahtumnisa Meslekî Beceriler Eğitim Okulu da 21 Temmuz 2015 tarihinde tescil edilmiş özel bir okuldur.
Halen Kâşgar şehrinde yirmi yedi ilkokul, on dokuz ortaokul bulunmaktadır. Daha önceleri bu okullar "millî okullar" (Uygurca eğitim veren) ve "Çince okullar" olarak ayrılıyordu. Zamanla Çince eğitimin ağırlık kazanmasıyla özellikle 2010 yılından itibaren "çift dilli eğitim" politikasıyla bütün okullarda eğitim dilinin Çince olması zorunlu kılındığı için okullarda millî ayırımı artık yapılmamaktadır. Günümüzde ise Çin'in "bir kuşak, bir yol" projesinde kilit nokta olarak seçilen Kâşgar'ın, Çin'in "enerji güvenliği" politikası doğrultusunda Çinlileştirilmek istendiği belirtilmektedir.
