Yapay zekâ kavramı makinelerin ve bilgisayarların insanın karar alma ve algı süreçlerini başarıyla taklit etmelerini ve tamamlamalarını sağlayan yazılım teknikleri ve algoritmaları olarak tanımlanabilir. Yapay zekânın içerisinde bulunduğu bilgisayarlar normal bilgisayarlardan kısmen farklı olarak öğrenen bir yapıdadır. Bu öğrenme durumunu da sahip olduğu kodlar sayesinde gerçekleştirmektedir. Yapay zekâ kavramı ilk olarak Amerika Birleşik Devletleri'nin Dartmount şehir akademisinde on bilim adamı tarafından verilmiş olan bir konferansta tanımlanmıştır. Bu konferanstan sonra yapay zekâ kavramı yıllar içerisinde farklı dönüşümler geçirerek farklı alanlara ulaşmış ve bu alanlarda etki sahibi olmuştur.

Yapay zekâ sadece bilgisayar teknolojisi ile alakalı bir olgu değildir. Bilgisayarlar gelişip değiştikçe yapay zekâ da gelişip değişmekte ve etki sahasını arttırmaktadır. Bunların başında mühendislik, tıp, finans ve endüstri gibi alanlar gelmektedir. Ayrıca eğitim, psikoloji ve felsefe gibi alanlarda da değerlendirilmektedir.

İnsan zekâsı ele alındığında bulunan en önemli özelliklerden biri öğrenebilme becerisidir. Yapay zekâ, bu açıdan bakıldığında insan zekâsını taklit etmektedir ve sürekli öğrenen ve kendini geliştiren bir sistemdir. Fakat yapay zekâ insan zekâsından farklı olarak mekanik olarak işleyen ve hiçbir biyolojik faktörden etkilenmeyen bir sistem olduğundan öğrenmeyi hızlı sağlamakta ve öğrendiklerini de çok hızlı kullanarak kalıcı öğrenmeler edinebilmektedir.

Eğitimde yapay zekânın kullanılmaya başlanması 1980'lerin sonuna denk gelmektedir. Bu dönemde yapılmış olan çalışmalarla beraber farklı modellerin ve teorilerin gelişmesi, akıllı eğitim sistemleri ve öğrenme yönetim sistemlerinin kullanımına geçişi sağlamıştır. Bu geçişle birlikte birtakım olumlu ve olumsuz sonuçlar da gündeme gelmiştir. Bunlar eğitim örgütü, öğrenci, öğretmen ve veli olmak üzere dört etmen çerçevesinde ele alınabilir. Bunlardan ilki olan eğitim örgütü açısından yapay zekânın kullanım avantajları arasında okulun güvenliğinin sağlanması, öğrencilerin birey ve kişilik anlamında kolay tespiti, dijital öğrenme kolaylığı, değerlendirmenin nesnelliği, ders çalışma imkânları ve verimli öğrenme, öğrenci verilerinin korunabilmesi, hayat boyu öğretimin gerçekleştirilebilmesi ve kişiselleştirilmiş öğrenme olanaklarının sunulabilmesi sayılabilir. Bunun aksine eğitim örgütünün yapay zekâ destekli eğitim süresince öğrencilerin yaratıcı çalışmalarını değerlendirmede zorluk yaşayabilmesi, yapay zekâ destekli sisteme güven sorunlarının yaşanması ya da sistemin saldırıya uğrayacak olabilmesi gibi endişeler yaşaması da mümkündür.

Yapay zekâ uygulamaları, genellikle makine öğrenimi tekniklerini kullanarak bilgisayarların belirli görevleri gerçekleştirebilmesini sağlar. Türkiye'de makine öğrenmesi kavramı Cahit Arf tarafından, 1958 yılında halka açık konferansta gündeme getirilmiş, makinelerin insanların düşündüğüne benzer özelliklere sahip olabileceği; hesap yapabilme, dil öğrenme ve benzerlik kurabilme gibi özelliklere sahip olabileceği hususunda birtakım tespitlerde bulunulmuştur. Bu bağlamda Cahit Arf, makine öğrenmesi dolaylı olarak da yapay zekâ alanında önemli bir yere sahiptir.

Son yıllarda, yapay zekâ tabanlı dil modeli olan ChatGPT ve benzeri farklı algoritmaların eğitim alanında kullanımı yaygınlaşmıştır. Ders içeriği, ödev, öğrenme materyali ve içerik hazırlama, yabancı dil öğrenimi ve metin transkriptleri gibi farklı alanlarda önemli kolaylıklar sağlayan bu tarz platformlar beraberinde intihal sorununu da getirmiştir. Yapay zekâ yardımıyla üretilmiş metinler için kopya tespitiyle ilgili yardımcı yazılımlar da geliştirilmiştir.

Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi Başkanlığı ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından hazırlanan, Türkiye'nin ilk Ulusal Yapay Zekâ Stratejisi 2021-2025 kapsamında Millî Eğitim Bakanlığı tarafından yapay zekâ uygulamaları dersi, ortaokullarda seçmeli dersler kapsamına alınarak ders müfredatı hazırlanmıştır. Ortaokul yedinci ve sekizinci sınıflar için açılacak derste, öğrencilerin bu teknolojiyi amaca uygun ve etkili bir şekilde kullanmaları amaçlanmaktadır. Ayrıca Millî Eğitim Bakanlığı (MEB), öğretmenlerin meslekî gelişimini desteklemek, öğrencilere yapay zekâ ve uygulama tekniklerini öğretmek ve algoritmik düşünme yeterliliği kazandırmak amacıyla FEYZA (Fırsatları Artıran Eğitimde Yapay Zekâ) Projesi'ni başlatmıştır. Bu proje ile ilk etapta Türkiye genelinde 4800 öğretmen ile 4800 öğrenciye yapay zekâ uygulamaları eğitimi verilmesi hedeflenmektedir. Uzun vadede ise yılda 50.000 öğrenciye yapay zekâ uygulamaları eğitimi verilmesi planlanmaktadır. Millî Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından özel yetenekli öğrencilerin teknolojiyi etkin kullanmaları ve bilişim alanında yeni beceriler kazanmaları amacıyla "Bilim ve Sanat Merkezleri Yapay Zekâ Uygulamaları Atölye Programı" hazırlanmıştır. Programda, yapay zekânın temelleri, makine öğrenmesi, yapay sinir ağları, doğal dil işleme, bulanık mantık, yapay zekâ ve etik, proje geliştirme ve problem çözme öğrenme alanlarına ilişkin içeriklerden oluşan otuz beş farklı etkinlik yer almaktadır.