A

TİCARET ve TURİZM YÜKSEK ÖĞRETMEN OKULU

İlgili alanlara öğretmen yetiştirmek için kurulmuş okul.

  • TİCARET ve TURİZM YÜKSEK ÖĞRETMEN OKULU
    • Arzu Meryem DEMİRKIRAN
    • Web Sitesi: Türk Maarif Ansiklopedisi
    • Son Güncellenme Tarihi: 18.12.2022
    • Erişim Tarihi: 15.09.2025
    • Web Adresi: https://turkmaarifansiklopedisi.org.tr/ticaret-ve-turizm-yuksek-ogretmen-okulu
    • ISBN ve DOI Numarası:
    • Bu metni kaynak göstererek kullanabilirsiniz.
    TİCARET ve TURİZM YÜKSEK ÖĞRETMEN OKULU
TİCARET ve TURİZM YÜKSEK ÖĞRETMEN OKULU

İlgili alanlara öğretmen yetiştirmek için kurulmuş okul.

  • TİCARET ve TURİZM YÜKSEK ÖĞRETMEN OKULU
    • Arzu Meryem DEMİRKIRAN
    • Web Sitesi: Türk Maarif Ansiklopedisi
    • Son Güncellenme Tarihi: 18.12.2022
    • Erişim Tarihi: 15.09.2025
    • Web Adresi: https://turkmaarifansiklopedisi.org.tr/ticaret-ve-turizm-yuksek-ogretmen-okulu
    • ISBN ve DOI Numarası:
    • Bu metni kaynak göstererek kullanabilirsiniz.
    TİCARET ve TURİZM YÜKSEK ÖĞRETMEN OKULU

Ticaret ve Turizm Yüksek Öğretmen Okulu, Ticaret Öğretmen Okulu'na Turizm isminin de eklenmesi ve mevcut kurumun programının, içeriğinin ve organizasyon şemasının yeniden düzenlenmesi sonucu bu alandaki öğretmen ihtiyacının karşılanmasına yönelik hizmet vermeye başlamıştır. Ticaret okullarındaki öğretmen ihtiyacı uzunca bir süre Yüksek İktisat ve Ticaret okulları tarafından karşılanmıştır. Fakat Yüksek İktisat ve Ticaret Okulu programında öğretmenlik mesleğine dair derslerin bulunmaması ve buradan mezun olan öğrencilerin yeterli meslek bilgisine sahip olmadan öğretmen olarak okullarda görev yapması verilen eğitimin niteliği ile ilgili endişelere yol açmıştır. Bu sebeple okul programlarına öğretmenlik mesleğine dair derslerin eklenmesi ya da yeni bir okulun kurulması fikirleri ortaya atılmıştır. Bu çerçevede Millî Eğitim Bakanlığı, Ankara Üniversitesi, New York Üniversitesi ve Amerika Birleşik Devletleri Milletlerarası İşbirliği Dairesi arasında 1955 yılında bir anlaşma yapılmıştır. Amerikalı iki müşavir, ticaret liselerinde meslek öğretmeni olarak görev yapan öğretmenlere yönelik seminerler vermiş ve öncesinde de Ankara'da sekreterlik öğretmeni yetiştirmek üzere bir merkez kurmuştur. Bu çalışmalardan iyi neticeler elde edilmesinin ardından bir "Ticaret Öğretmen Okulu" açılmıştır. Bu okul, 26 Kasım 1955 tarih ve 405-1-423 sayılı müdürler komisyonu kararlarıyla Ankara'da Kız Teknik Öğretmen Okulu'na bağlı olarak tasarlanmış ve 1955-1956 ders yılında eğitim hayatına başlamıştır. Okul açıldıktan iki yıl sonra bağlı olduğu Ankara Kız Teknik Öğretmen Okulu'ndan ayrılmış ve Ticaret Yüksek Öğretmen Okulu adını alarak müstakil hale gelmiştir.

Okul programında yer alan dersler alan dersleri, öğretmenlik bilgisi ve genel kültür olmak üzere üç kategoride toplanmıştır. İlk iki yıl öğrenciler ortak dersleri almış ve son yıl uzmanlaşmak için "muhasebe" veya "sekreterlik" alanlarından birini seçmiştir. Açıldığında okulun süresi üç yıl olarak planlanmış fakat okul beşinci yılını doldurduktan sonra yapılan Millî Eğitim Şûrası'nda bu sürenin dört yıla çıkartılmasına karar verilmiştir. Yine aynı Millî Eğitim Şûrası'nda okul "Ticaret ve Turizm Yüksek Öğretmen Okulu" ismini almış, programı da buna göre yeniden düzenlenmiştir. Alınan bu kararlar Talim ve Terbiye Kurulu'nun 5 Ekim 1965 tarih ve 176 sayılı kararıyla kabul edilen yönetmelikle uygulanmaya başlamıştır.

Ticaret ve Turizm Yüksek Öğretmen Okulu, Millî Eğitim Bakanlığı bünyesinde bulunan Meslekî ve Teknik Yükseköğretim Genel Müdürlüğü'ne bağlı bulunmaktaydı. 1965 yılında yayınlanan Ticaret ve Turizm Yüksek Öğretmen Okulu Yönetmeliği'nde bu okul "Ticaret liseleri, Sekreterlik ve Otelcilik okulları ile kolejlerin ve diğer orta dereceli genel ve meslekî okulların ticaret ve turizm ile ilgili derslerine öğretmen ve turizm işletmeciliği konusunda işletme idarecisi yetiştiren dört yıllık, yüksek dereceli bir meslek okuludur" şeklinde tanımlanmıştır. Yine bu yönetmeliğe uygun olarak Ticaret ve Turizm Yüksek Öğretmen Okulu'nda "İşletme ve Muhasebe", "Turizm Öğretmenliği", "Büro İdaresi ve Sekreterlik" şubeleri mevcuttur. Turizm şubesinde ek olarak "turizm işletme idarecisi" de yetiştirilmiştir. İlk iki yıl ortak dersler okutulmuş, üçüncü sınıfa geçen öğrencilerin uzmanlaşacakları alanlara dağılımı yapılırken öğrencinin isteğinin yanında bazı kriterler de göz önüne alınmıştır. Mesela turizm alanında uzmanlaşmak isteyen bir öğrencinin yabancı dildeki başarısına dikkat edilmiştir. Diğer bölümlerde de yine "Büro İdaresi ve Sekreterlik" için daktilografi ve stenografi, "İşletme ve Muhasebe" için ticaret aritmetiği ve muhasebe derslerinde başarılı olmak belirleyici bir kriterdir. 1970 yılında, 1965 yılında çıkarılmış olan yönetmeliğin bazı maddelerinin değiştirilmesi için yeni bir yönetmelik yayımlanmış ve 1975 yılında da 1970 yılında çıkartılmış olan yönetmeliğe bazı ek maddeler getirilmiştir.

Okul, Millî Eğitim Bakanlığı'nca atanan okul müdürleri tarafından idare edilmiştir. Okulda öğretim üyeleri kurulu, yönetim kurulu ve disiplin kurulu olmak üzere üç kurul bulunmakta olup okulun öğretim kadrosunu ise öğretmenler ve asistanlar oluşturmaktadır.  Öğrenciler okula girebilmek için iki aşamalı sınavlara tâbi tutulmuştur. Bu sınavlarda başarılı olan öğrenciler ise okula girebilmek için ikinci aşama olan mülakata alınmıştır. Mülakatlarda öğrencilerin intibak derecesi, ifade ve muhakeme gibi becerilerine dikkat edilmiştir. 1955-1956 ders yılında okulda eğitim gören öğrenci sayısı on altı iken bu sayının 1972-73 ders yılında 463'e yükseldiği görülmektedir.

Bu okul daha sonraki süreçte eğitim öğretim faaliyetini Ticaret ve Turizm Eğitimi Fakültesi adıyla sürdürmüş ve 2009 yılında ise kapatılmıştır.

Kaynakça

Duman, Tayyip. “Mesleki ve Teknik Eğitime Öğretmen Yetiştiren Yükseköğretim Kurumlarının Kuruluşu, Gelişimi ve Kapatılmaları”. Journal of Research in Education and Society. 1/1 (2014), s. 65-92.

Öztürk, Cemil. Türkiye’de Dünden Bugüne Öğretmen Yetiştiren Kurumlar. İstanbul 1998.

a.mlf. “Türkiye’de Öğretmen Yetiştiren Kurumlar Tarihi Literatürü”. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi. 6/12 (2008), s. 487-519.

Resmî Gazete. nr. 12126, 24 Ekim 1965.

“Ticaret ve Turizm Yüksek Öğretmen Okulu Yönetmeliği’nin I., V., VI., VII., ve VIII. Bölümleri Maddelerinin Değiştirilmesi Hakkında Yönetmelik”. Tebliğler Dergisi. sy. 1591, 26 Ocak 1970, s. 17-20.

“Ticaret ve Turizm Yüksek Öğretmen Okulu Yönetmeliği”. Tebliğler Dergisi. sy. 1377, 18 Ekim 1965, s. 367-374.

Kaynak: https://turkmaarifansiklopedisi.org.tr/ticaret-ve-turizm-yuksek-ogretmen-okulu

Görüş, öneri ve yorumlarınız için tıklayınız.

Bilgi paylaştıkça çoğalır. Okuduğunuz için teşekkür ederiz.

TİCARET ve TURİZM YÜKSEK ÖĞRETMEN OKULU

İlgili alanlara öğretmen yetiştirmek için kurulmuş okul.