Kayrevan'da doğdu. Tam adı Ebû Abdullah Muhammed b. Ebû Saîd Sahnûn b. Saîd b. Habîb Tenûhî'dir. Sahnûn, aynı şehirde kadılık yapmış olan babasının lakabıdır. Kendisi de kullanmaya devam ettiğinden İbn Sahnûn olarak anılagelmiştir.

İbn Sahnûn ilk eğitimini babasından almış, onun ilim meclislerinde, ilmî tartışmalarında bulunmuş, ders halkalarına katılmıştır. Babasının oğlu hakkında hocalarına söylediği, "Onu güzel söz ve övgüden başka bir şey ile terbiye etmeyiniz, o şiddet ve dayak ile terbiye edileceklerden değildir, dediğim gibi yapınız, döneminin önde geleni ve yegâne ismi olmasını temenni ediyorum!" sözleri çocuk eğitim ve terbiyesine bakış açısının da temelini oluşturur. İbn Sahnûn'un Kitâbü Âdâbi'l-Muallimîn adlı kitabına da aldığı bu sözler, pedagojik görüşünün de temelini oluşturmuştur. Hatta İbn Sahnûn hakkında en kapsamlı araştırmalarıyla bilinen Ehvânî'ye göre İbn Haldun bu eserden alıntılar yapmıştır.

İbn Sahnûn devrin önde gelen Abdullah b. Ebû Hassân Yahsıbî, Mûsâ b. Muâviye Sumâdıhî, Abdülazîz b. Yahyâ Medenî gibi hocalarından dersler almış, öğrenmeye olan hevesi, çalışkanlığı, bilgi ve görgüsüyle genç yaşlardan itibaren dikkat çekmeye başlamış, kendisini tanıyanlar onun engin bilgisi ve konulara hâkimiyeti karşısında kendisinden övgüyle söz etmişlerdir. 849 yılında hac yolculuğuna çıkmış, Mısır'a vardığında devrin önemli âlimlerinden Ebû Recâ b. Eşheb tarafından karşılanmıştır. Ertesi gün Fustat'taki Amr b. Âs Camii'ne gittiğinde aralarında İmam Şâfiî'nin yakın dostu Mezenî'nin de olduğu tanınmış âlimlerin sohbetine iştirak etmiştir. Babasının vefatından sonra ise onun meclisini devralmış ve ilim halkalarını devam ettirmiştir. Muhammed b. Sahnûn, yaşadığı dönemin velut yazarlarından biridir. Özellikle fıkıh, kelam, tefsir gibi çeşitli konularda iki yüze yakın eser yayımlamıştır.

İbn Sahnûn 870 yılında Kayrevan yakınlarında Sâhil bölgesinde elli dört yaşında vefat etmiş, naaşı Kayrevan'a getirilip Bâbünâfi' mahallesinde babasının mezarının yakınına defnedilmiştir. Cenaze namazını Ağlebî hanedanından Emîr İbrâhim b. Ahmed (Ağleb) kıldırmış ve kendisine hürmeten kabrini yaptırıp üstüne de bir kubbe inşa ettirmiştir.

İbn Sahnûn eğitim tarihine de önemli katkılarda bulunmuştur. Nitekim Kitâbü Âdâbi'l-Muallimîn adlı çocukların eğitimine dair pedagojik eseri, müellifin yaşadığı IX. asırda çocukların eğitiminin pratiklerini yansıtması ve esaslarını ortaya koyması bakımından oldukça kıymetlidir. Kayrevan'da kadılık yapmış olan babasından dinlediklerini derlediği bu eser, sonraki yüzyıllar içinde Türk ve Arap âlimlerini etkilemeye devam etmiştir. Kabisî (ö. 1012) yüzyıl kadar sonra bu eseri tamamen merkeze alarak ve konularını daha da genişleterek çok bilinen Öğrencilerin Durumları ve Öğretmenler ile Öğrencilerin Hükümlerine Dair Geniş Risale (er-Risâletü'l-Mufassıla li-Ahvâlil-Müteallimîn ve Ahkâmi'l-Muallimîn ve'l-Müteallimîn) adlı kitabını telif etmiştir.

Yazılış tarihi tam olarak bilinemese de Muhammed b. Sahnûn'un eserlerini sıralayan çalışmalara bakıldığında Kitâbü Âdâbi'l-Muallimîn'in, onun ilk eserlerinden biri olduğu anlaşılmaktadır. Eser, talim ve terbiye alanında o dönem için yazılmış üstün nitelikli bir kitap olma özelliğinin yanı sıra, günümüze kadar ulaşabilmiş bu konudaki en eski telifdir. Aile, çocuk ve öğretmen ilişkilerine düzenlemeler sunmayı hedefleyen, yaşanan sorunları görünür hale getirip onları en aza indirgemeyi amaçlayan bir çalışmadır (bk. Âdâbü'l-Muallimîn).