"Denk olma hali, müsavat, akreditasyon ve eşitlik" gibi kelimelerle açıklanan denklik, tarihî süreçte daha çok öğretim belgeleriyle ilişkilendirilmiştir. Denklik yurt içi veya yurt dışında temel, orta, yüksek öğrenim veya sonrası için alınan bütün kademelerdeki tasdikname, karne, diploma vb. belgelerin hangi seviyeye karşılık olduğunun ölçülmesi ve bunun resmî olarak belgelendirilmesi işlemidir. Denklik işlemi ile bir okul veya farklı bir resmî kurumdan alınan öğretim belgesinin aynı ülke içinde başka kurumlardaki karşılığı doğrudan tanımlanabildiği gibi başka ülkelerdeki aynı/benzer/yakın bir eşdeğerine de imkân vermektedir. Denklik işlemi ülkenin eğitim öğretimle sorumlu en üst kurumsal otoritesi tarafından yapılır. Bu işlemi Türkiye'de ilköğretim ve ortaöğretim düzeyindeki işlemler için Millî Eğitim Bakanlığı, yükseköğretim kademesi için ise Yükseköğretim Kurulu (YÖK) yapmaktadır.

Öğretimin ilk, orta ve yüksek şekilde kademelendirilmesi ve bunların her birinin ayrı şekilde belgelendirilmesi Tanzimat sonrasında başlamıştır. Dolayısıyla bu dönemde öğretim belgelerinin tanınması ve neye karşılık geldiğinin belirlenmesi için eğitim teşkilatının merkez teşkilatında üst birimlere ihtiyaç duyulmuştur. Kalıcı ve kurumsal olmamakla birlikte, 1851 yılında kurulan Encümen-i Dâniş'in meşguliyet alanlarından biri bu olmuştur. Daha sonra ise 1869 tarihli Maârif-i Umûmiye Nizamnamesi'nin öngördüğü şekilde bir sene sonra Meclis-i Kebîr-i Maârif teşekkül etmiştir. İlmî ve idarî dairelerden oluşan bu yüksek kurulun görev alanlarından bir kısmı diplomalarla ilgilidir. Meclis-i Kebîr-i Maârif'in amaçları arasında "mekteplerin mezuniyet imtihanlarını gerçekleştirip, eğitimini başarıyla tamamlayanlara diplomalarını verme; idâdî mekteplerinin ders cetvellerine bağlı kalınarak, mülazemet (staj) imtihanı cetvellerini düzenleyip ilan etme ve sıbyan, rüşdî, idâdî ve sultânî mekteplerdeki ders adlarının değiştirilmesi veya yenilenmesi konusunda görüşlerini belirtme" maddeleri yer almıştır. Maarif Nezareti'nin bu dairesi söz konusu görevlerini Cumhuriyet'in ilk yıllarına kadar devam ettirmiştir.

1926 yılında 789 sayılı Maarif Teşkilatına Dair Kanun ile Meclis-i Kebîr-i Maârif'in adı Millî Talim ve Terbiye Dairesi olmuş ve bu kuruma, "Maarif Vekâleti veya diğer bir vekâlet tarafından açılmış veya lüzumuna göre açılacak mekteplerle bilumum hususi mekteplerin derecelerinin tayini Maarif Vekâleti'ne aittir" ifadesiyle resmî mezuniyet belgeleri için derecelendirme yetkisi verilmiştir. İlgili dairenin bu görevi 1973'te kabul edilen 1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu'nda da aynen devam etmiştir. Maarif Teşkilatına Dair Kanun ile yükseköğrenim de dahil eğitimin bütün kademelerinde denklik belirleme yetkisine Talim ve Terbiye Dairesi yetkili kılınmıştır. İlgili dairenin yönetmeliğinde, "Her derecede ve genel meslek okullarının programlarını doğrudan veya uzmanlar vasıtasıyla düzenlemek veya değiştirmek; Dârülfünun şubeleri de dahil olduğu halde yüksek ve orta dereceli her çeşit okulun yeniden kurulması veya lağvedilmesi hususunda görüşlerini bildirmek; okulların derecelerini tayin etmek, imtihan usulleri ve mezun olma şartları hakkında karar almak" hükümleri yer almıştır.

4 Kasım 1981 tarihinde yasalaşan 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu ile teşekkül eden Yükseköğretim Kurulu'ndan sonra yükseköğrenim denklikleri, Yükseköğretim Kurulu'na devredilmiştir. İlgili kanunda "Yurt dışındaki yükseköğretim kurumlarından alınmış ön lisans, lisans ve lisansüstü diplomaların denkliğini tespit etmek" bu kurulun görevleri arasında sayılmıştır. Gerekli düzenlemeler ve kurullar teşekkül ettikten sonra uygulamaya 7 Ekim 1983 tarihinde başlanmıştır. Böylece ilkokul, ortaokul ile lise ve dengi okulların denkliklerine karar verme yetkisi Millî Eğitim Bakanlığı'nda kalmıştır.

2018 yılında Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'ne geçilmesiyle birlikte 703 sayılı Anayasada Yapılan Değişikliklere Uyum Sağlanması Amacıyla Bazı Kanunlar ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile bütün bakanlık ve birimleri yeniden düzenlenmiş akabinde 1 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'nde denklik tanımı bir öncekine göre aynı metin olarak kalmıştır. Her ne kadar Talim ve Terbiye Kurulu bu göreve yetkili kılınsa da artan iş yükü karşısında ilkokul öğrenci denkliklerinin ilkokul müdürlükleri, ortaöğretimin ise 30 Temmuz 1984 tarihinden itibaren yurt içinde İl Millî Eğitim müdürlüklerince, yurt dışında ise öğrenci müfettişliği ve kültür ataşelikleri ile eğitim müşavirlikleri tarafından yapılmasına karar verilmiştir. Zamanla öğrenci müfettişlikleri ve kültür ateşelikleri yerlerini eğitim müşavir/ateşeliklerine bırakmış, İlçe Millî Eğitim müdürlükleri de denklik düzenleme merkezlerine dahil edilmiştir. Ayrıca Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı tarafından denkliklerin nasıl düzenleneceğine, ülkelerin eğitim sistemlerini tanıtan ve bazı dönemlerde bunları güncelleyerek denklik merkezlerine yardımcı olmaya yönelik Denklik Kılavuzları (1984, 1986, 2004, 2011, 2020, 2022, 2023, 2024) yayımlanmıştır. 2004 yılında ilk defa yayımlanan ve zamanla yenilenen Millî Eğitim Bakanlığı Denklik Yönetmeliği ile Denklik İş ve İşlemlerine İlişkin Görev, Yetki, Sorumluluk ve Çalışma Esaslarına Dair Yönerge denklik merkezlerinin oluşturulma, görev, yetki ve sorumlulukları ile bu husustaki diğer unsurları kapsamaktadır. Diğer taraftan, yurt dışından alınan veya yurt içinden alınsa dahi yurt dışında da geçerli olması için bunun resmî bir belge/diploma vb. olduğunun tasdik edilmesi de denkliğin bir başka boyutunu teşkil etmektedir.

devlet makamlarınca düzenlenmiş belgelerin başka bir tasdik işlemine gerek kalmadan bir başka devlet makamı tarafından geçerli kabul edilmesine yönelik işlemlere "apostille şerhi" denilmektedir. İşlem her türlü öğrenim belgesini içermektedir. Apostille şerhi işlemi belgeyi düzenleyen devletin yetkili makamı tarafından ilgili evraka apostille kaşesinin basılması veya etiketinin yapıştırılarak imzalanmasıyla gerçekleşir. Bu amaçla Lahey Devletler Özel Hukuku Konferansı çerçevesinde hazırlanan ve 5 Ekim 1961 tarihinde Hollanda'nın Lahey şehrinde taraf ülkelerce imzalanan, Yabancı Resmî Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılması Sözleşmesi kısaca Lahey Sözleşmesi olarak anılmakta, yabancı resmî belgeler için diplomatik veya konsolosluk tasdik şartını ortadan kaldırmaktadır. Türkiye'de bu anlaşma 8 Mayıs 1962 tarihinde imzalanmasına rağmen 29 Eylül 1985 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Türkiye'de apostille şerhini/mührünü vurmaya yetkili makam valiliklerdir.