Geleneksel Osmanlı bürokrasisinde kalemler kendi personelini yetiştiren birer okul niteliği taşırdı. XIX. yüzyılla birlikte memur yetiştirmek için hususi okullar da açılmaya başlandı. Bu arada kurumların kendi personeline yönelik eğitim faaliyetleri de devam etti. Maliye teşkilatı içinde de bu tür eğitimler yapıldı. 1823 yılında Defterdar Mehmed Tâhir Efendi göreve atandıktan sonra maliye kâtipleri için sabah dersleri konuldu. 1836 yılında kâtiplere Arapça ve Farsça dersleri vermek üzere Bâb-ı Defterî'nin bir odası tahsis edildi. 1869 yılında maliye kâtiplerinin Fransızca ve muhasebe bilgilerini arttırmaları amacıyla yine kurum bünyesinde bir dershane açıldı. 1880 yılında Sadrazam Said Paşa'nın çabalarıyla daha esaslı bir teşebbüs yapıldı ve Dîvân-ı Muhâsebat içinde Mekteb-i Fünûn-ı Maliye adıyla bir mektep kuruldu. Ancak bu okul uzun ömürlü olamadı.

Donanımlı maliye memurları yetiştirmek için en önemli adım 1910 yılında Maliye Mektebi'nin açılmasıyla atıldı. Mektep üç şube olarak düşünüldü. Tahrirciler Şubesi, Mal ve Tahsil Şubesi, Hazine Şubesi. Okul açılmadan evvel kurumda görev alacak personel tespit edildi. Okul müdürlüğüne Mustafa Zühdü Bey tayin edildi. Derslere girecek öğretmenlerin kimler olacağı da belirlendi. Maliye Mektebi'ne girmek isteyen adaylar bir dilekçe yazacak, matbu soru cetvelini dolduracaktı. Ayrıca nüfus tezkiresi, mektep diploması veya tasdiknamesi, aşı şehadetnamesi, sağlık raporu, iki adet fotoğraf gibi evrakı da hazırlamaları gerekiyordu. Hazine Şubesi'ne kayıt yaptırmak isteyenler müdavim oldukları daireden mektebe devamlarına dair izin belgesi de alacaklardı. Mal ve Tahsil Şubesi ile Tahrirciler Şubesi'ne girmek üzere başvuran 600 kişi arasında müsabaka imtihanı yapıldı. Hazine Şubesi için ise maliye kalemlerine yazı gönderildi. Başvuru yapan memurlar arasından kura çekilerek öğrenciler seçildi. Hazırlıklar tamamlandıktan sonra okulun açılacağı tarih ve saat ilan edilerek bütün öğrencilerin okulda hazır bulunmaları istendi.

Maliye Mektebi 28 Mayıs 1910 tarihinde Cumartesi saat 09.30'da törenle açıldı. Maliye bürokrasisinin önemli isimleri de törende hazır bulunmuştur. Mektep Beyazıt'taki Maliye Nezareti binasının içinde açılmış, daha sonra binanın bahçesi köşesinde bulunan Muhassasât-ı Zâtiye Dairesi'ne nakledilmiştir.

Maliye Mektebi'nin ders programı yüksekokul programı gibiydi. Ancak üç şubeden sadece Mal ve Tahsil Şubesi yüksekokul sınıfına dahil edildi. Çünkü diğer iki şube okula öğrenci alırken idâdî mezunu olma şartı aramıyordu. Tahrirciler Şubesi'nde eğitim süresi dört ay, günlük ders süresi bir saatti. Devam edecek öğrencilerin yaşları on altıdan küçük, otuzdan büyük olamazdı. Şubede tahsilini tamamlayanlar yetkili bir heyet önünde imtihan olunup, başarılı olanlara vergi ve tahrir memurluğunu ifa edecek yeterlilikte olduklarına dair bir şehadetname takdim ediliyordu. Tahrirciler Şubesi'nde öğrencilere temel matematik, aritmetik ve geometriye dair derslerin yanında kitabet dersi de veriliyordu.

Mal ve Tahsil Şubesi ise mal müdürleriyle, tahsil müdür ve memurlarını, muhasebecileri ve bunlara denk memurları yetiştirmek için açılmıştı. Bu şubede eğitime başlayanlardan bir kısmı bir yıl sonunda okulu tamamlamış sayılacak, yapılacak imtihanda başarılı olanlar ise ikinci yıla devam edebilecekti. Şubede günlük üç saat ders olacaktı. Bu şubeye gireceklerin idâdî mezunu olması şarttı. Başvuranların yaşı on yediden küçük otuzdan büyük olmazdı. Okula girmek için başvuranların sayısı fazla olursa imtihan yapılacaktı. İlk sene temel matematik ve aritmetik; teşkîlât-ı maliyenin esasları; tekâlifin tarh, tahsil ve takibi hakkında malumat, kitabet ve isteğe bağlı Fransızca dersleri verilecekti. İkinci yıl eğitime devam etme hakkı elde edenlere ise Fransızca, kitabet, tarih, coğrafya, tekâlifin tarh ve tahsili, iktisat, istatistik, idare hukuku, bütçe ve muhasebe hakkında dersler verilecekti.

Hazine Şubesi ise halihazırda devlet hizmetinde olan memurların daha donanımlı hale getirilmesi için açılmıştı. Başvuranlar otuz beş yaşını geçmemiş olacaktı. Eğitim süresi iki yıldı. Memurlar sabah mesailerine başlamadan önce bir saat ders yapacaklardı. Tahsilini tamamlayıp, yapılacak imtihanda başarılı olanlara şehadetname verilecekti. Bu belge terfilerinde göz önünde bulundurulacak, ayrıca bu memurlar bir kıdem alacaklardı. Hazine şubesinde ilk yıl temel aritmetik ve matematik, iktisat, istatistik, hukuk, tarih, coğrafya, Fransızca dersleri; ikinci yıl kitabet, Fransızca, faiz usulleri, amortisman hesapları, muhasebe, tekâlifin tarh ve tahsili, bütçe, hukuk ve kapitülasyonlara dair dersler okutulacaktı.

Mektebe devam eden öğrenciler muallimlerinin ve Maliye Nezareti'nin tayin ettiği memurların huzurunda sınava tâbi tutuluyor, alınan sonuca göre tayin ve terfilerde avantaj kazanıyorlardı. İlk eğitim yılında Hazine Şubesi'ne altmış bir, Mal ve Tahsil Şubesi'ne altmış beş, Tahrirciler Şubesi'ne altmış öğrenci devam etmişti. Okulda Osmanlı maliye bürokrasisinin üst düzey memurları yanında iktisat ve maliye bilimleri alanında söz sahibi uzmanlar öğretmenlik yapıyordu. Mustafa Zühdü Bey, Hasan Ferid Bey, Abdurrahman Vefik Bey, Niyazi Âsım Bey bunlardan bazılarıydı. Mektep, müfredatıyla ilgili bazı kitapların neşredilmesine de vesile olmuştur. Bunlardan en meşhuru Abdurrahman Vefik Bey'in Tekâlif Kavaidi adlı iki ciltlik eseridir.

I. Dünya Savaşı başlayınca okul mensuplarının bir kısmı askere alınmış, ardından 14 Eylül 1915 tarihinde mektep lağvedilmiştir. Müdür Zühdü Bey'e Dârülfünun'da bir kürsü verilmiş, diğer muallimlere de Dârülfünun'da açılacak şubelerde uygun görevler verilmesi kararlaştırılmıştır. Maliye Mektebi'nin devamı olarak kabul edilecek kurum Cumhuriyet'in ilanının ardından 1924 yılında Ankara'da açılan Maliye Tatbikat Mekteb-i Âlî'si isimli okuldur. Statüsünde bazı değişiklikler yapılmasına rağmen bu okul çeşitli isimler ve şubeler halinde eğitim faaliyetlerini 2001 yılına kadar sürdürmüştür.