22 Kasım 1973 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde kabul edilen yasa ile kurulmuş Türkiye'nin on birinci üniversitesidir.

Artan nüfus ve yükseköğretim talebine bağlı olarak 1960'larda akademilerin sayısı artmış ve Millî Eğitim Bakanlığı'na bağlı çeşitli statülerde yüksekokullar açılmıştır. Bunlar içinde "özel mühendislik yüksekokulları"nın ayrı bir yeri vardır. 1960'ların ortalarından itibaren elliye yakın özel mühendislik ve özel yüksekokul açılmıştır. Bu okullara yaklaşık 50.000 öğrenci kaydolmuştur. Anayasa Mahkemesi 1971 yılında özel yüksekokulları kapatmış ve 1418 sayılı yasa ile bu okullar akademilere bağlanmıştır. Çukurova Üniversitesi kurulmadan önce söz konusu yüksekokullardan bazıları Adana'da faaliyette bulunmaktaydı. Bunlar: Adana İktisadi Ticari İlimler Akademisi (18 Mayıs 1967), Çukurova Özel Mühendislik Yüksekokulu (1968) ve Akdeniz Özel Mühendislik Yüksekokulu'dur (1968). Bunların dışında Millî Eğitim Bakanlığı ve Ankara Üniversitesi'ne bağlı fakülteler de eğitime başlamıştır: Ankara Üniversitesi, Adana Ziraat Fakültesi, Millî Eğitim Bakanlığı'na bağlı Atatürk Üniversitesi Çukurova Tıp Fakültesi (3 Nisan 1972 tarih ve 1578 sayılı kuruluş kanunu Ankara Üniversitesi'nin başvurusu üzerine aynı yıl Anayasa Mahkemesi'nce iptal edilmiştir), Millî Eğitim Bakanlığı Hatay Eğitim Enstitüsü (1974), Millî Eğitim Bakanlığı Adana Yabancı Diller Yüksekokulu (Adana), İçel Yabancı Diller Yüksekokulu (Tarsus), Hatay Yabancı Diller Yüksekokulu (İskenderun), Millî Eğitim Bakanlığı Osmaniye, Mersin, Ceyhan, Antakya Meslek yüksekokulları (1976), Millî Eğitim Bakanlığı YAY-KUR'a bağlı İskenderun Meslek Yüksekokulu (1976).

Çukurova Üniversitesi'nin 1786 sayılı kuruluş kanunu 22 Kasım 1973'te Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde kabul edilmiştir. 1976 yılında Temel Bilimler Fakültesi, Mühendislik Fakültesi ve İdari Bilimler Fakültesi kurulmuştur. 1981'de çıkarılan 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu ile bütün yükseköğretim kurumları Yükseköğretim Kurulu çatısında ve bölgedeki bütün yükseköğretim kuruluşları da 20 Temmuz 1982 tarih ve 41 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile Çukurova Üniversitesi adı altına toplanmıştır.

Çukurova Üniversitesi 13 Aralık 2021 tarihinde yirmi "araştırma üniversitesi"nden biri olarak kabul edilmiştir. 2021 yılı itibariyle on dokuz fakültesi, dört enstitüsü, üç yüksekokulu, on bir meslek yüksekokulu, bir devlet konservatuvarı ve otuz sekiz araştırma ve uygulama merkezi ile eğitim öğretim ve araştırma faaliyetlerini yürütmektedir. 2021-2022 yılında üniversitede 2297 akademik personel görev yapmakta; 11.778'i ön lisans, 30.941'i lisans ve 5454'ü ise lisansüstü olmak üzere toplam 48.173 öğrenci öğrenimlerini sürdürmektedir.

Ziraat Fakültesi'nin 2 Nisan 1970 tarihinde kooperatifçilik üzerine verdiği konferansla başlayan konferanslar ve yaygın eğitim geleneği çeşitlenerek devam etmektedir. 1970'ten başlayarak 1992'ye kadar Tıp Fakültesi Hastanesi ile Ziraat Fakültesi araştırma ve projeleriyle Çukurova'dan Şanlıurfa'ya kadar hizmet veren tek kuruluş konumunda olmuştur.

Çukurova Yerleşkesi botanik bahçesiyle Türkiye'de önde gelen üniversite yerleşkelerinden biri olup Adana şehrinin doğal koruma alanlarını barındırmaktadır. Adana ve Çukurova'nın bugünkü halinde ve tarımsal, endüstriyel, iktisadî, eğitimsel, sosyal, siyasal, kentsel oluşum ve dönüşümünde Çukurova Üniversitesi'nin temel bir yeri bulunmaktadır.

1999 yılında ilan edilen AYA-Avrupa Yükseköğretim Alanı'na bütün üniversiteler 2001'de Yükseköğretim Kurulu üzerinden üye olmuştur. 2003'te ilan edilen AAA - Avrupa Araştırma Alanı'na da üye olan Çukurova Üniversitesi'nde ECTS - Avrupa Kredi Transfer Sistemi, diploma eki, öğrenci değişim programları uygulanmaktadır (bk. Eğitim Değişim Programları). Bazı programlar akredite olmuştur. Üniversitede Çukurova Teknokent ve Teknoloji Transfer Ofisi bulunmaktadır.